YENİ DİREKSİYON SINAVINDA SORULACAK SORULAR
Direksiyon sınavının ilk 5 dakikasında adayın heyecanını yenmesi ve sınavda kullanacağı aracı tanıyıp tanımadığının anlaşılması amacıyla "araç / araba tanıma" ile ilgili sorular sorulacak. Aday sorulan sorulardan en fazla 5 tanesine yanıt veremezse sınavdan başarısız sayılacak. Alt kısımda ayrıntılı olarak hazırlanan araç tanıma makalesini okumanızı tavsiye ederiz. Özellikle belirtmekte fayda var ki mutlaka eğitim aldığınız aracın özelliklerini öğreniniz. Burada yazılanlar fikir vermek amacıyla hazırlanmıştır.
Araç içi tanıma ve direksiyon sınavında sorulacak sorular
Lastiklerin havalarının yeterli olduğunu gözle kontrol edecek
Lastikler hakkında bilmeniz gereken en önemli konulardan biri lastiğin hava basınç değeridir. Her aracın kullanım kitapçığında; yaz, kış, yüklü ve yüksüz olarak aracın hava basıncının kaç olduğu yazmaktadır.Lastik hava basıncının çok yüksek veya çok düşük olması istenilen bir durum değildir. Çevrenizdeki 10 kişiye en ideal hava basıncını sorun alacağınız cevap ancak kafanızı karıştıracaktır. En ideal lastik değerleri için araç kitapçığına bakmak gerekir. Bunun yanında kimi araçlarda ön kapının iç kısmında hava basınç değerleri yazmaktadır.
Üretiminden itibaren bir lastiğin kullanılmasa bile ömrü, ortalama 10 yıldır. Fakat kullanımına ve yıpranmasına göre diş derinliği ve kenar direnci zamanla bozulduğu için belli bir süre sonra arabanın tekerlerinin değiştirilmesi gerekir.
Fren sistemlerini (el/ayak) gösterecek
Araçlarda iki adat fren bulunmaktadır. Birincisi el freni, diğeri ise ayak frenidir. Duruşlarda ayak freni kullanılır. El frenini ise iki amaçla kullanabilirsiniz. Aracı sabitlemek için veya aşırı eğimli alanlarda aracı kaldırmak için kullanılabilir (araçta yokuş kalkış desteği bulunmuyorsa).
Işıklandırma sistemi (Araçtaki bütün lambaları açıp kapattıracak)
Araba içi ışıklandırmalarının açma kapama düğmeleri ön panelde değil hemen ışıklandırma sisteminin yanı başında durur.
Aracın kapısı açıldığı zaman otomatik olarak ışıklar açılır. Kapı kapandığında otomatik olarak kapanır. Fakat eski araçlarda ışıklandırmaları açtıysanız kapı kapansa bile kapanmayabilir. O yüzden önce ışıklandırmaları kapatmanız gerekir. Aksi halde açık ışıklar aküyü bitirir.
Yağ ve su göstergeleri gösterilecek. Hangi durumda tehlike olduğunu bilecek.
Bir araç için çok önemli olan ana uyarı ikazları şunlardır:
Yağ göstergesi
Hararet göstergesi
Motor hata göstergesi
Akü göstergesidir.
Bunlardan herhangi biri yanıyorsa trafiği tehlikeye düşürmeden acil şeridine geçerek aracı kontrol etmeniz, gerekli tedbirleri alamanız gerekir.
Sinyal ikaz ışıklandırmalarını çalıştıracak
Acil durumda dörtlü sinyal yakılarak diğer araçlar uyarılır. Bunun yanında sis lambaları görüşün az olduğu karlı, yağmurlu ve sisli havalarda kullanılır. Diğer zamanlarda kullanmak yasaktır ve ceza gerektirir.
Aracın kaç vitesli olduğunu bilecek
Binek araçlarda genelde 5 vitesi ileri, 1 vites geri bulunmaktadır. Fakat yeni araçlarda vites sayısı 6 olabilir. Aracı vitese takmak için debriyaja tamamen basmak gerekmektedir. Yokuş aşağı giderken vites boşta gitmek tavsiye edilen bir yöntem değildir. Özellikle belli hızda gitmeniz gerektiğinde vitesi uygun konuma getirerek aracın kendi hızında gitmesini sağlayabilirsiniz. Böylelikle aracınız birden hızlanmaz bir nevi motor tarafından frenleme yapılır.
Gaz ve debriyaj pedallarını gösterecek
Araç üzerinde, debriyaj, fren ve gaz pedalı bulunmaktadır. Sol ayak sadece debriyaj için kullanılır. Sağ ayak gaza basıldığında gaz üzerinde, frene basılacağı zaman ise fren üzerine gelmek durumundadır. Hiç bir zaman sol ayakla fren ve gaza basılmaz. Otomatik vites araçlarda debriyaj yoktur. Bu durumda sol ayak serbest, sağ ayak ise gaza basıldığı durumda gaz pedalına intibak etmeli, frene basıldığı anda fren pedalına intibak etmelidir.
Akünün yerini gösterecek
Aküler araca DOĞRU AKIM üreten ekipmanlardır. Belli ömürleri vardır. Ömürleri dolduğunda yeterince güç üretmezler ve değiştirilmeleri zorunlu hale gelir. Akü ön kaputta bulunmaktadır. Akülerin + ve - olmak üzere iki kutbu vardır. Akü üzerinde bulunan saydam alana bakılarak akü gücü kontrol edilebilir. Yeşil renk akünün iyi durumda olduğunu gösterir. Siyah renk akünün depolama gücünün azaldığını gösterir. Akünü ömrü ortalama 5 yıldır. Akü sökülürken önce eksi kutup başı sökülür.
Yakıt göstergesindeki yakıt durumunu bilecek
Yakıt göstergesi araçta ne kadar yakıt kaldığını gösterir. Tam bir depo 4 seviye ile ifade edilir. Kalan yakıt ifade edilirken çeyrek depo, yarım depo gibi veya tam depo olarak ifade edilir. Yakıt belli seviyeye düşünce hemen bitmez, uyarı ışığı yanar. Sarı veya kırmızı olabilir. Bu ayarı ışığı yandıktan sonra araca göre değişmekle birlikte 20 ile 40 km arası yol yapılması mümkündür. Bu işaret görülünce hemen yakıt alınması gerekir. Aksi halde yolda kalırsınız.
Direksiyon kumandalarını (Uzun/kısa far, sinyal kolu ve silecek kolu) gösterecek
Sinyal ışıkları sol tarafta bulunur. Yukarı doğru çevrildiğinde sağ sinyal, aşağı doğru sinyal verildiğinde sola sinyal verilir. Kol üzerindeki anahtarın çevrilmesi sonucunda önce ön park lambası, sonra kısa far lambası yanar. Kol ileri doğru itildiğinde sürekli yanar fakat kendinize doğru bir kaç defa çekerseniz sellektör yapmış olursunuz.
Araç kaputunun açacak, motor yağı/soğutma suyu konma yerini gösterecek
Araç kaputunu açmak için araç içinde bulunan anahtar çekilir veya kimi araçlarda kaput ön taraftan anahtar ile direk açılabilir.
Motor yağı araçlar için çok önemlidir. Motorun üst kısmında bulunan motor yağı kapağı açılarak yağ eklenir.
Motor yağı belli kilometrelerde hafif bakım tarzında değiştirilmelidir. Yaklaşık 10 bin kilometrede değiştirilir. Motor yağının amacı sürtünmeyi azaltmaktır. Belli süreler sonunda etki gücü azalmaktadır.
Motor yağ çubuğunun amacı motorun yağ seviyesine bakmak ve eskiyip eskimediğini görmektir. Motor yağının seviyesinin ne çok düşük ne de çok yüksek olması beklenir. Her iki durumda zararlıdır. Motor yağına bakılırken aracın en az yarım saat çalışmaması gerekmektedir. Çalışan araçtaki yağ kartellerde birikir ve süzülmesi beklenir. Çalışan aracın yağına bakmak doğru sonucu göstermeyecektir.
Radyatör içinde bulunan su, motor sistemi etrafında dönerek motorun sıcaklığını alır. Radyatör içindeki suyun seviyesi bir araç için çok önemlidir. Ara ara su seviyesini kontrol etmekte fayda vardır. Radyatör içindeki su biterse motor hararet yapar ve bu da çok ciddi maliyetler ortaya çıkarır. Kışın motor suyunun buzlanmasının önüne geçmek için radyatör içine antifriz konulur.
Araç bagajını açacak (stepne, kriko, reflektör, ilk yardım çantası) ve gösterecek
Araç içinde acil durumlar için kullanılmak üzere bir adet stepne bulunmaktadır. Stepne yedek teker demektir. Aracı kaldırmaya yarayan alet ise krikodur. Tekerlerdeki somonları gevşetip sıkmaya yarayan mekanik alet ise bijon anahtarıdır. Her araçta kriko için kullanılabilecek profil üzerinde alanlar bulunmaktadır.
Acil durumlarda kullanılmak üzere araç içerisinde bulunması gereken ekipmanlar toplu olarak trafik araç kiti olarak piyasada satılmaktadır. Bu kitlerin içinde 2 adet reflektör. İlk yardım seti, boyunluk, çekme halatı, takoz vs bulunmaktadır.
Dikiz aynalarının ayar yerini gösterecek
Araç içinde bulunan ayna sistemi güvenli sürüş için gereklidir. Kimi araçlarda ayna ayarı el ile yapılırken kimisinde şekilde görüldüğü gibi elektronik(otomatik) olarak yapılır. Yeni tip araçlarda yan aynalarda ısıtma sistemi bulunmaktadır. Yağmurlu ve karlı havalarda işe yarar. Yeni tip araçlarda iç dikiz aynaları içten karartmalı olabiliyor. Arkada bulunan araç uzunları yaktığı zaman kendiliğinden kararmaktadır.
Kimi araçlarda camların kontrolü sürücü veya yolcunun yanında bulunan panellerle yapılmaktadır. Bazı araçlarda cam açma-kapama manuel olarak elle de yapılabilir. Çocuk kilidi ise sürücü tarafından kumanda edilir ve çocukların cam veya kapı açmasını engellemek için kullanılır. Sürücü kapıyı açmadıkça veya kilidi kapamadıkça kilit aktif olarak kalır.
Eğer sürücü tarafındaki kapı açma mekanizması kapatılırsa bütün kapılar otomatikman kapalı hale gelir.
Cam sileceklerinin suyunun konulma yerini gösterecek
Araç cam suyu sileceklerle birlikte camın temizlenmesini sağlar. Cam suyu içine katkılı cam silme suyu katılabilir. Bu katkılı ürün içerisinde camsil ve antifriz bulunur.
Araç içi ısıtma/soğutma sistemi
Araç içi soğutma ve kalorifer sistemini üsteki görselde özetlemeye çalıştık. Araçtan araca fark eden ısıtma ve soğutma sistemi analog ve dijital olmak üzere ikiye ayrılıyor. Üsteki görselde ısıtma ve soğutma sistemi analogtur. Dijital sistemlerde değerler ekran üzerinden elektronik olarak okunmaktadır ayrıca otomatik modda çalışma imkanı sunmaktadır.
Eğer aracınızın içini ısıtmak istiyorsanız kalorifer sistemini, soğutmak istiyorsanız klima sistemini kullanmanız her yönden daha avantajlıdır.
Klima kapalıyken:
Kalorifer sistemi ısısını motor sisteminden almaktadır. Motor ısındıkça fan ile gelen havanın sıcaklığı da artar. Gösterge el ile kırmızıdan maviye doğru getirildikçe sıcaklık azalır. Gösterge tamamen maviye getirildiğinde direk dışarıdaki havanın sıcaklığını üfler. Haliyle kışın klima kapalıyken maviye getirirseniz soğuk hava üfler. Yazın ise yine dışarıdaki havayı üfler ve hava sıcaktır. Adeta vantilatör mantığıyla çalışır.
Klima açıkken:
Kışın klimayı açarak içeriyi ısıtmaya çalışmak yakıt sarfiyatı ve aracın çekiş gücünü düşürmesi açısından pek olumlu karşılanacak bir durum değildir. Zaten klimayla içeriyi ısıtmaya çalışsanız bile araç hemen ısınmayabilir. Önce kendini ve bağlantılı olduğu ekipmanları ısıtması gerekir. Fakat araç ilk çalıştırıldığında aracın buğusunu çözmek için kullanılabilir. Özellikle yazın iç ortamı soğutmak için maviye getirilir ve etkili olur.
Genel olarak üzerinde durulması gereken diğer bir konu ise "havayı içeriden ve dışarıdan alma" işlevidir. Fan ile gelen havayı dışarıdan al konumuna getirirseniz kışın aracın ısınması gecikir. Yazın ise soğuması. İçeriye sürekli taze hava girmesini sağlanır. Eğer içerideki havayı alma konumuna getirirseniz yazın aracınız serin, kışın sıcak kalır. Fakat: özellikle kışın araç içinde oluşan nemden dolayı camlarda buğu yapar bunu çözmenin en etkili yolu havayı dışarıdan alıp üsteki görselde bulunan "sadece camlara" olarak ayarlarsanız, aracınızın buğu problemini çok hızlı bir şekilde çözersiniz. Diğer kademelerde ise ayağınıza yada suratınıza havaya üfletebilirsiniz.
Araç silecek sistemi
Tüm araçlarda ön kısımda silecek bulunur kimi araçlarda arka kısımda da bulunur. Yukarıdaki görselde hem ön hem arkada silecek bulunmaktadır. Silecekler araç marka/modele göre değiştiği için daha genel bilgiler vereceğiz.
Yukarıda bulunan arka cam sileceğini bir defa çalıştırıp su püskürtmek istiyorsanız en yukarı doğru basarak tekrar "OFF" konumuna getirmeniz gerekir. Bu sırada arka cam sileceği cam üzerindeki suyu temizlemek için 5-6 defa kendiliğinde çalışır. "OFF" yazan konumdan bir üst konuma geçerseniz arka cam silecei su püskürtmeden sürekli çalışır.
Silecek kolunu kendinize doğru çektiğiniz zaman anlık olarak çalışır ve ön cama su püskürtür. Bu sırada silecekler 5-6 defa çalışır ve yüzeydeki suyu temizler. Kimi araçlarda kendinize doğru çekerek değil silecek kolunun en başında bulunan buton tarzı bir düğmeye basarak su püskürtebilirsiniz.
Silecek kolunu aşağı doğru çekerseniz sırasıyla
Fasılalı
Yavaş
Hızlı
Olacak şekilde çalışır. Özellikle yağmurun yada karın az olduğu zamanlar fasılalı çalışması sileceğin ömrü açısından iyidir. Orta seviye de yağış varsa yavaş kısmına alabilirsiniz. Fakat şiddetli yağış varsa hızlı kısmında çalıştırabilirsiniz. Sileceği aşağı değil yukarı doğru iterseniz, bastığınız süre boyunca çalışır, bırakınca 2-3 defa çalışır sonra durur, sürekli çalışmaz. Özellikle yağmur çiselediği zaman kullanılıyor.
Mantık bu şekilde fakat kafa karıştıran esas konu ise silecek hız ayarı kısmıdır. Zaten çoğu şoför bu kısmı bilmiyordur bile. Eğer sileceğiniz fasılalı konuma getirdiyseniz sileceğin iki çalışma periyodu arasında geçen süreyi ayarlayabiliyorsunuz. Bu araç için 1 ile 18 saniye arası ayar yapılabiliyor. Fasıla demek ara, kesinti demektir.
Silecekler ile ilgili paylaşılması önemli bir konular şunlardır. Sileceklere aşırı kireçli su koymayınız durumunda zamanla kireçleme oluşur ve silecek sistemini olumsuz etkiler. Özellikle kışın antifiriz ve temizlik malzemesi katkılı silecek suyu kullanabilirsiniz. Hem suyun donmasını engeller hem de camın daha iyi temizlenmesini sağlar. Araba cam yıkama sistemini 15 saniyeden fazla ve içinde su yokken çalıştırmamanız tavsiye edilir. Ön camınızda kar varsa önce karı temizleyin, silecekleri o şekilde çalıştırın. İdeal olarak 6 ayda bir silecekleri değiştirmeniz gerekir. Piyasada satılan ucuz sileceklerden almayın.Maliyetli olsa da camı kaplayan, güzel temizleyen kaliteli silikondan imal edilmiş silecek alın.
Ehliyetsinavihazirlik.com olarak bizden bu kadar. Gerisi sizde. Hakkınızda hayırlısı olsun başarılar. Bu sayfa için çok emek sarf ettik Facebook'ta paylaşırsanız çok mutlu oluruz.